จังหวัดพะเยา

ชื่อ ดอยผาเกี๋ยง

สถานที่ตั้ง ตำบลท่าวังทอง ตำบลแม่ปืม อำเภอเมือง จังหวัดพะเยา
ประวัติความเป็นมา
............... ดอยผาเกี๋ยงในปัจจุบัน ปรากฏชื่อในตำนานและร่องรอยทางประวัติศาสตร์ของเมืองพะเยามานานแล้ว เนื่องจากเป็นภูเขาที่อยู่ปลายสุดของเขาชมภู หรือดอยด้วน ซึ่งอยู่ใกล้กับแม่น้ำสายตา (แม่น้ำอิง) พงศาวดารโยนกฉบับหอสมุดแห่งชาติ ได้กล่าวไว้ว่าพญาลาวเงิน กษัตริย์แห่งนครเงินยางเชียงแสน มี
ราชบุตร ๒ พระองค์ องค์พี่นามขุนชินและองค์น้องนามขุนจอมธรรม พระราชบิดาทรงให้ขุนจอมธรรมไปครองเมืองภูกามยาว (พะเยา) ซึ่งเป็นเมืองเก่าทางฝ่ายใต้และเป็นเมืองร้าง ขุนจอมธรรมได้อพยพไพร่พลมา ตั้งมั่นอยู่บริเวณเขาชมภูก่อนที่จะสร้างเมืองพะเยาขึ้นในเวลาต่อมา
ลักษณะทั่วไป
.................เป็นแนวเขาทอดยาวจากเหนือไปใต้ พื้นที่สูงสุดอยู่ทางด้านเหนือที่อำเภอพาน จังหวัดเชียงราย และลาดต่ำลงมาทางใต้ สิ้นสุดบริเวณโรงเรียนพะเยาพิทยาคม อำเภอเมือง จังหวัดพะเยา
หลักฐานที่พบ
- เครื่องมือหินขัดในยุคต่าง ๆ ตั้งแต่ยุคหินเก่า ยุคหินกลาง และยุคหินใหม่
- ภาพเขียนประวัติศาสตร์บริเวณเพิงหิน ซึ่งเป็นหน้าผายาวสูง คล้ายผาแต้มจังหวัดอุบลราชธานี
- แหล่งหินทราย มีร่องรอยการตัด เพื่อนำไปใช้ในการแกะสลักพระพุทธรูปหินทราย ซึ่งมีชื่อเสียงในช่วง
พุทธศตวรรษที่ ๑๘-๒๑ อันเป็นพระพุทธรูปหินทรายตระกูลช่างพะเยา
เส้นทางเข้าสู่ดอยผาเกี๋ยง
................... ดอยผาเกี๋ยงที่เป็นแหล่งโบราณคดี จะอยู่บริเวณวัดผาเกี๋ยง (วัดธรรมนิมิต) จากถนนซุปเปอร์ไฮเวย์ แยกที่ป่าแดงไปทางทิศเหนือระยะทางประมาณ ๑๐ กิโลเมตร