จังหวัดอุบลราชธานี

ตำนานวัดสุปัฏนาราม

เนื้อเรื่อง
......................ตำนานวัดสุปัฏนารามนิพนธ์โดยสมเด็จพระมหาวีรวงศ์ (ติสโส อ้วน) เมื่อครั้งยังเป็นพระพรหมมุนี รองเจ้าคณะหนกลางบัญชาการมณฑลนครราชสีมา ตำนานฉบับนี้ถูกพิมพ์เผยแพร่ครั้งแรกในปี พ.ศ. ๒๔๗๙ ในงานที่ระลึกผูกพัทธสีมาและฉลองพระอุโบสถวัดสุปัฏนาราม จังหวัดอุบลราชธานี
เนื้อหาในตำนานวัดสุปัฏนาราม ประกอบไปด้วย ๔ ส่วนคือ
ส่วนที่ ๑ ว่าด้วยภูมิศาสตร์ของภาคอีสาน
ส่วนที่ ๒ เป็นเรื่องว่าด้วยที่มาของคนที่มาตั้งบ้านเรือนในจังหวัดอุบลราชธานี
ส่วนที่ ๓ เป็นส่วนที่ว่าด้วยประวัติของเมืองอุบลราชธานีตั้งแต่เหตุการณ์ยกบ้านแจละแมขึ้นเป็น
เมืองอุบลราชธานี ในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก รัชกาลที่ ๑ จนกระทั่งถึง เหตุการณ์ในสมัยรัชกาลที่ ๕
ส่วนที่ ๔ เป็นส่วนว่าด้วยการตั้งวัดธรรมยุตนิกายในภาคอีสานซึ่งตั้งครั้งแรก ที่วัดสุปัฏนารามจังหวัด อุบลราชธานี ในปี พ.ศ. ๒๓๙๓ การขยายตัวของการตั้งวัดธรรมยุตนิกายในภาคอีสาน ในจังหวัดต่าง ๆ รวมทั้งเรื่องราว เกี่ยวกับพระศาสนาในภาคอีสานตั้งแต่รัชกาลที่ ๔ จนกระทั่งปี พ.ศ. ๒๔๗๘ ส่วนที่ ๔ นับเป็นส่วน ที่มีเนื้อหามากที่สุดและเป็นหัวใจสำคัญของตำนานฉบับนี้
คติ / แนวคิด
๑. เป็นตำนานสำคัญที่ให้รายละเอียด เกี่ยวกับการก่อตั้งธรรมยุตนิกายในภาคอีสาน โดยเริ่มต้นที่ จังหวัดอุบลราชธานีเป็นแห่งแรก
๒. ให้รายละเอียดเกี่ยวกับประวัติศาสตร์การคณะสงฆ์อีสาน และการแพร่ขยายการสอนภาษาไทยในภาคอีสาน